Aardappelen, groente en fruit

 

 

Aardappelen, groente en fruit sector

Deze webpagina beschrijft arbeidsongevallen die zich in een bepaalde groep hebben voorgedaan. Voor deze pagina hebben we de volgende selectie toegepast: Verwerking en Groothandel aardappelen, groente en fruit (SBI 103 + 4631). Op de webpagina zullen we naar deze selectie verwijzen als de selectie: aardappelen, groente en fruit sector. De gegevens komen uit de Storybuilder database. De gegevens bieden inzicht in de aard van de ernstige meldingsplichtige ongevallen binnen de selectie. In de database zijn 343 ernstige arbeidsongevallen uit de selectie: aardappelen, groente en fruit sector opgenomen.

Verschillende grafieken op deze pagina laten zien wat kenmerken zijn van de meldingsplichtige ongevallen in de selectie. Ook laten de grafieken zien hoe deze kenmerken zich verhouden tot andere groepen. In dit document wordt deze groep vergeleken met alle andere ongevallen in de Storybuilder database. Het gaat hier om 30813 ongevallen.

De slachtoffers binnen de selectie

Voor de ongevallen in de selectie: aardappelen, groente en fruit sector zijn in totaal 349 slachtoffers in de database opgenomen. Het merendeel van de slachtoffers is man (87%). De drie meest voorkomende omgevingen waarin gewerkt wordt als de ongevallen in de selectie plaatsvinden zijn:

  • Productie gebied, fabriek, werkplaats
  • Ruimte gebruikt hoofdzakelijk voor opslag, laden, lossen
  • Industriële site - niet gespecificeerd

In onderstaande grafiek staan de leeftijden van de slachtoffers van deze ongevallen. Incidentele slachtoffers jonger dan 10 jaar of ouder dan 70 jaar zijn hierbij niet getoond.

Created with Highcharts 7.0.1LeeftijdscategoriePercentage slachtoffers in de databaseLeeftijdsverdeling slachtoffers van ongevallenSelectie: aardappelen, groente en fruit sectoraardappelen, groente en fruit sectorandere ongevallen10 .. 1920 .. 2930 .. 3940 .. 4950 .. 5960 .. 690%10%20%30%40%Bron: Storybuilder gegevens 1998-2014

In de Storybuilder database zijn alleen ongevallen opgenomen die meldingsplichtig zijn en ook daadwerkelijk gemeld zijn bij de Inspectie SZW. De gevolgen van deze ongevallen zijn vaak ernstig. In de onderstaande grafieken staan gegevens over de ernst van het letsel en de soort verwondingen van de slachtoffers bij ongevallen binnen deze selectie.

Created with Highcharts 7.0.1Ernst van het letselPercentage slachtoffers in de databaseErnst van het letselSelectie: aardappelen, groente en fruit sectoraardappelen, groente en fruit sectorandere ongevallen(Vermoedelijk) Permanent letsel(Vermoedelijk) Niet -permanent letselOnbekende ernst letselOverledenGeen gevolgen0%10%20%30%40%50%Bron: Storybuilder gegevens 1998-2014

In de grafiek hierboven staat de ernst van het letsel van de slachtoffers binnen deze selectie. In 74% van de gevallen wordt het slachtoffer opgenomen in het ziekenhuis en moet daar een nacht of langer blijven. In 24% van de gevallen volgt er geen ziekenhuisopname. Voor de overige 2% is dit onbekend.

De aard van de verwondingen als gevolg van de ongevallen is verschillend. In de onderstaande grafiek staan de meest voorkomende verwondingen. De grafiek toont welke verwondingen bij meer dan 10% van de slachtoffers optreden.

Created with Highcharts 7.0.1Aard van de verwondingenPercentage slachtoffers in de databaseAard van de verwondingen als gevolg van ongevallenSelectie: aardappelen, groente en fruit sectoraardappelen, groente en fruit sectorandere ongevallenBotbreukenTraumatische amputaties (verlies van ledematen)Wonden en oppervlakkige letsels(Hersen)schuddingen en inwendige letsels0%10%20%30%40%50%Bron: Storybuilder gegevens 1998-2014

Zoals te zien in de bovenstaande grafieken zijn de verwondingen divers.

Deze verwondingen komen meestal voor aan “Bovenste ledematen” en “Onderste ledematen”.

Achterliggende oorzaken

Allerlei maatregelen en middelen zijn van belang om in een organisatie veilig te kunnen werken. Een organisatie verschaft deze maatregelen en de betrokken medewerkers gebruiken ze. Ook is het belangrijk om veiligheidsmaatregelen in stand te houden, te onderhouden en om hierop toezicht te houden. In de Storybuilder database worden de achterliggende oorzaken van ongevallen globaal in kaart gebracht. Storybuilder richt zich hierbij op de rol van het veiligheidsmanagement van de organisaties (zie bijvoorbeeld dit rapport). De onderstaande grafiek laat zien welke achterliggende oorzaken binnen de selectie vaak een rol spelen en hoe dat zich verhoudt tot de vergelijkingsgroep. Voor deze grafiek zijn alle ongevalstypen binnen de selectie samen genomen. De grafiek heeft dus betrekking op 343 ongevallen.

Created with Highcharts 7.0.1Percentage ongevallen in de databaseAchterliggende oorzaken: waarom gaat het mis?aardappelen, groente en fruit sector : ongevallen vergeleken met andere ongevallen in de Storybuilder databaseaardappelen, groente en fruit sectorandere ongevallenMotivatie, betrokkenheid en alertheidPlannen en proceduresMateriaalCompetentieTegenstrijdige belangenCommunicatie en coördinatieErgonomie/ Man machine interface (MMI)Beschikbaarheid van mensen0%10%20%30%40%50%60%Bron: Storybuilder gegevens 1998-2014

Waar mensen werken, worden fouten gemaakt. De manier waarop het menselijk functioneren een rol speelt bij het ontstaan van arbeidsongevallen is bijgehouden in de database. Hiervoor is een model gebruikt dat is afgeleid van het werk van James Reason uit 1990 en dat is beschreven in zijn boek ‘Human Error’. Het model maakt onderscheid tussen overtredingen (doelbewust gedrag) en gedrag zoals vergissingen of uitglijders.

Het gaat dan om de volgende overtredingen:

  1. Routinematige overtredingen (een in de organisatie gebruikelijke manier van werken werd gevolgd)
  2. Situationele overtredingen (als gevolg van lokale omstandigheden zoals druk om de taak te voltooien)
  3. Exceptionele overtredingen (zeldzaam en onder bijzondere omstandigheden, zoals bij noodsituaties)

Vaak is er echter sprake van een gedraging die per ongeluk bijdraagt aan het ongeval. Hier speelt bijvoorbeeld de (onbewuste)taakuitvoering een rol, een verlies van aandacht of het vergeten van een actie.

Het gaat dan om de volgende gedragingen:

  1. Verlies van concentratie of aandacht bij de uitvoering van een specifieke taak waarbij het plan juist is (uitglijder)
  2. Vergeten om een (deel van) een taak uit te voeren (afdwaling)
  3. Vergissingen op procedureniveau (vergissingen waarbij routinematige handelingen (verkeerd) werden toegepast)
  4. Vergissingen op kennisniveau (vergissingen die verband houden met gebrek aan kennis of inzicht in de feitelijke situatie)

Deze informatie wordt sinds 2004 voor een deel van de onderzochte ongevallen bijgehouden. De onderstaande grafiek heeft betrekking op 120 ongevallen uit de selectie: aardappelen, groente en fruit sector en toont de verdeling voor de 152 daarbij beschouwde menselijke fouten.

Created with Highcharts 7.0.1percentage van het aantal onderzochte menselijke foutenRol van menselijk gedrag bij ongevallenVergissingen, overtredingen en de uitvoering van de taakaardappelen, groente en fruit sectorandere ongevallenTaakuitvoering: verlies van concentratie/ aandacht(uitglijder)Taakuitvoering: iets vergeten (afdwaling)Vergissing: op procedureniveauVergissing: op kennisniveauOvertreding: situationeelOvertreding: routinematigOvertreding: exceptioneel0%10%20%30%40%Bron: Storybuilder, deel van de onderzochte arbeidsongevallen (2004-2014)

Waar gaat het mis?

Er zijn in totaal 36 verschillende type ongevallen in Storybuilder. Deze ongevalstypen geven een algemeen inzicht in de aard van het arbeidsongeval en de factoren die hierbij een rol hebben gespeeld. Analyses van deze ongevallen geven antwoord op de vragen zoals: wat is er gebeurd en waar ging het mis?
Onderstaande grafiek toont de meest voorkomende types ongevallen in de selectie vergeleken met de vergelijkingsgroep. In de grafiek zijn alleen ongevalstypes opgenomen die relatief vaak voorkomen binnen de selectie (meer dan 5% van de ongevallen).

Created with Highcharts 7.0.1Percentage ongevallen in de databaseMeest voorkomende ongevalstypesSelectie: aardappelen, groente en fruit sectoraardappelen, groente en fruit sectorandere ongevallenContact met bewegende delen van een machineAanrijding door een voertuigContact met vallende objecten - niet van kranen/hijswerktuigen die opgesteld en of in gebruik zijnIn/op bewegend voertuig met verlies van controleVal op gelijke hoogte0%10%20%30%40%Bron: Storybuilder gegevens 1998-2014

De grafiek hierboven laat zien dat Contact met bewegende delen van een machine het type ongeval is dat binnen deze selectie het meest in de Storybuilder database is opgenomen. Het gaat hier om 125 ongevallen.

Maar waar gaat het dan mis? In onderstaande grafiek worden de maatregelen weergegeven waarbij het voor de ongevallen van dit type het vaakst mis gaat. de selectie: aardappelen, groente en fruit sector wordt hierbij vergeleken met andere ongevallen van hetzelfde type in de vergelijkingsgroep.

Het gaat hier allereerst om maatregelen die een rol spelen bij de preventie. Het ging bijvoorbeeld mis bij de afscherming van een machine of bij het plaatsen van een ladder.

Created with Highcharts 7.0.1Percentage ongevallen van dit type waarbij de maatregel faaldeWaar ging het mis bij het voorkomen van het ongeval?Preventieve veiligheidsmaatregelen bij Contact met bewegende delen van een machineaardappelen, groente en fruit sectorongevallen van hetzelfde type binnen andere ongevallenFysieke afschermingLichaamsbeheersing met betrekking tot degevarenzoneRespecteren van de gevarenzone van de machineBeveiliging tegen ongewenst opstartenBesturing of bediening van de machine/ voertuig0%10%20%30%40%50%60%70%80%90%100%Bron: Storybuilder gegevens 1998-2014

In de bovenstaande grafiek zijn de veiligheidsmaatregelen getoond die een rol speelden bij de preventie van de arbeidsongevallen binnen de selectie waarbij er sprake was van Contact met bewegende delen van een machine. Het gaat dan om veiligheidsmaatregelen waarbij het in minimaal 10% van de ongevallen mis ging.

Ongevallen met bewegende delen komen voor deze groep het vaakst voor in de database. Bij deze ongevallen speelt de fysieke afscherming van het bewegende onderdeel altijd een rol. Er zijn allerlei manieren waarop het mis kan gaan met deze fysieke afscherming. De fysieke afscherming was bijvoorbeeld:

  • Niet verschaft (tenminste 30% van de ongevallen in de selectie)
  • Verwijderd of gedeactiveerd (tenminste 22% van de ongevallen in de selectie)
  • Onvoldoende (tenminste 27% van de ongevallen in de selectie)
  • Omzeild (tenminste 12% van de ongevallen in de selectie)
  • Kapot (tenminste 3% van de ongevallen in de selectie)

Meer informatie over ongevallen waarbij er contact is van het slachtoffer met bewegende delen van een machine is opgenomen in het verdiepingsonderzoek naar dit thema, beschikbaar op deze website.

Over de gegevens

De informatie op deze webpagina komt uit de Storybuilder database van het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu). In deze database staan gegevens over meer dan 30.000 ernstige arbeidsongevallen. Deze arbeidsongevallen:

  •    zijn in Nederland gebeurd in de periode van 1998 tot en met 2014;
  •     hadden ernstige gevolgen en zijn gemeld bij de Nederlandse Arbeidsinspectie;
  •     zijn onderzocht door de Nederlandse Arbeidsinspectie;
  •     en zijn geanalyseerd door het RIVM.

meer informatie