Disclaimer

Deze interventie is aangedragen door een professional uit de praktijk. De eigen ervaring van de professional met de interventie staat hierbij centraal. De effectiviteit van de beschreven interventie is niet door het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) onderzocht.

Ervaringen met een locatiespecifieke poortinstructie

Algemene informatie:

  • Interventietype: Poortinstructie
  • Interventie: Voor Gasunie algemeen en apart voor specifieke locaties van GasUnie
  • Bedrijf: Gasunie
  • Omvang: 2000 mensen
  • Sector: Energie
  • Datum online: 2-3-2023

Omschrijving, doelen en doelgroepen:

Gasunie is de enige gastransmissiemaatschappij in Nederland. Er werken ongeveer 2000 mensen.

Iedereen die bij Gasunie uitvoerende werkzaamheden komt doen aan een gasvoerende installatie of station, of hier op bezoek komt, moet de online poortinstructie volgen. Deze online poortinstructie bestaat uit filmpjes over veilig werken en wordt gevolgd door toetsvragen. Als je minimaal 80% goed hebt, mag je aan het werk op het terrein. Als iemand de toets heeft gehaald, wordt dit meteen zichtbaar in een digitaal systeem. Het behaalde poortinstructie-certificaat is één jaar geldig. Wie als contractor komt werken op een niet-gasvoerende locatie, zoals een kantoor of het centraal Magazijn, moet in het bezit zijn van een Certificaat Golden Rules of Safety.

De poortinstructie is tot stand gekomen door een samenwerking van  vertegenwoordigers uit de operationele organisatie, de afdeling veiligheid en de afdeling communicatie. De poortinstructie richt zich op de Golden Rules of Safety. Deze zijn ontstaan vanuit de grootste risico’s op de terreinen van Gasunie en vormen de basisregels voor veilig gedrag.

Inmiddels wordt er een nieuwe poortinstructie ontwikkeld. De informatie in de nieuwe poortinstructie gaat over ‘principes voor veilig werken’. Deze principes gaan meer algemeen over hoe je als professional omgaat met veiligheid. Bijvoorbeeld dat je bewust bent van risico’s en dat het goed is om elkaar aan te spreken op onveilig gedrag.

De huidige poortinstructie van Gasunie heeft meerdere doelen:

  • Mensen bewust maken van basisregels om veilig te werken;
  • Het stimuleren van eigen verantwoordelijkheid als het gaat om veiligheid, en zorgen dat het makkelijker wordt om samen het gesprek over veiligheid aan te gaan;
  • Mensen bewust maken van het belang van veiligheid, voor jezelf en voor anderen.
“Aan de andere kant wordt er gezegd: mensen doen toch ook VCA? Want dat moet je eens in de tien jaar doen, daar staat ook veel in. Maar dat doen ze eens in de tien jaar… dan hebben ze  bij ons in ieder geval iedere twee jaar nog een opfrisser van wat we graag willen zien als het gaat om veiligheid.”

Ervaren opbrengsten

  • Deze poortinstructie is een goede manier om mensen alert te maken op hoe Gasunie omgaat met veiligheid en wat er van hen wordt verwacht op dat gebied.
  • Het geeft aan dat Gasunie aandacht heeft voor veiligheid.
“Je kunt eigenlijk niet meten in hoeverre de poortinstructie bijdraagt aan dat iemand geen ongeval overkomt. Als je de poortinstructie weghaalt, gaat het aantal ongevallen dan weer omhoog? Daar doen we geen experimenten mee.”

Ervaren knelpunten

  • Het is lastig om met meertaligheid om te gaan. Voor de nieuwe poortinstructie wordt geprobeerd deze zonder gesproken tekst te ontwikkelen, zodat de nadruk minder op het begrijpen van taal ligt. Dit blijk echter lastig, omdat je zonder tekst in een filmpje soms toch nuance mist.
  • Je weet niet of de regels ook aansluiten bij andere culturen. Sommige culturen, zoals de Angelsaksische, zijn meer gericht op regels. In Nederland werken we ook deels op vertrouwen in goede intenties. Daarnaast kan de perceptie van wanneer iets veilig is verschillen per cultuur.
  • Het is lastig te meten of de poortinstructie echt zorgt voor minder ongevallen.

“Omdat het een veelheid is aan films in de industrie en die een hele grote overlap hebben, zijn mensen er soms wel een beetje beu van.”

“Wat we nu doen is met name een aantal basisregels willen uitbeelden en dan dat het eigenlijk zonder tekst kan. Maar nu zijn we het aan het ontwikkelen, het idee was van nou, het kan wel zonder tekst. Maar nu merk je toch dat om die nuance bij een filmpje aan te brengen, dat er toch nog weer tekst bijkomt.”

Tips en suggesties ter verbetering

  • Ga voor maatwerk: zorg dat mensen relevante, specifieke informatie te zien krijgen.
  • Om aandacht van volgers vast te houden, kun je de poortinstructie wat praktischer inrichten dan alleen gebruik te maken van een filmpje. Denk bijvoorbeeld aan het namaken van een situatie. Hierbij moet je wel goed nadenken over hoe je dat inricht.
  • Organiseer een interactieve workshop waarin je met elkaar in gesprek gaat over veiligheid en de principes.
  • Overweeg om geen toets af te leggen; als men voelt dat er in ze wordt vertrouwd, gaan ze hier ook naar handelen.
“In het meest ideale geval zou je een workshop organiseren waarin je met elkaar in gesprek gaat over veiligheid en de principes.”