Ernstige arbeidsongevallen onder jongeren

Jongere werknemers hebben een grotere kans op een ernstig arbeidsongeval dan oudere werknemers (Salminen, 2004, Hanvold et al., 2019, Inspectie SZW, 2020, Berkhout et al., 2014). Jongeren worden meestal gedefinieerd als personen tussen de 15 en 24 jaar oud, bijvoorbeeld door de International Labour Organisation, Inspectie SZW en TNO. Daarom wordt ook in deze factsheet deze leeftijdscategorie aangehouden.

Deze factsheet bevat een kort overzicht uit de literatuur, om het belang van inzicht in arbeidsongevallen onder jongeren te onderstrepen. Verderop in de factsheet worden de meest recente gegevens uit de Storybuilder database weergegeven. Hierbij worden alle ernstige arbeidsongevallen uit de jaren 1998 tot en met 2014 die in de database zijn opgenomen geanalyseerd. Er wordt een vergelijking gemaakt tussen jonge slachtoffers van arbeidsongevallen (15 tot en met 24 jaar oud) en oudere slachtoffers van ongevallen (25 tot en met 65 jaar oud), waarbij wordt gekeken naar o.a. directe en achterliggende oorzaken van arbeidsongevallen en het letsel wat de slachtoffers van deze ongevallen hebben opgelopen. Voor meer informatie over Storybuilder kunt u kijken naar dit filmpje of bijvoorbeeld naar het beschrijvende rapport.

Jongeren hebben een groter risico op een arbeidsongeval

Hanvold et al. (2019) voerden een systematic review uit op gepubliceerde literatuur uit de periode 1994-2014 over de arbeidsveiligheid en gezondheid van jongeren in de Scandinavische landen. In deze studie worden jongeren gedefinieerd als 15 tot 29 jarigen om ook de jongeren mee te nemen die vanwege een langere studietijd pas op latere leeftijd beginnen te werken. De studie concludeert dat jongeren in de Scandinavische landen een groter risico lopen op een arbeidsongeval dan de oudere werknemers (Havold et al., 2019). Ook Salminen (2004) voerde een review van de literatuur uit, echter breder dan Hanvold et al. (2019). Salminen betrekt studies uit 18 landen in zijn review en concludeert dat de meerderheid van de studies (56%) een hoger letselpercentage als gevolg van arbeidsongevallen vindt voor jongeren. Hierbij gaat het wel om niet-fataal letsel. Het percentage fataal letsel ligt bij de meeste studies (64%) hoger onder ouderen. (Salminen 2004).

Ook volgens de European Agency for Safety and Health at Work (EU OSHA, 2020) hebben jongeren meer risico op een ernstig arbeidsongeval dan ouderen. Dit komt volgens hen omdat jongeren wellicht geen of weinig ervaring op de werkvloer hebben en omdat ze vaak niet voldoende fysiek en psychisch volwassen zijn. Jongeren nemen de risico's die zij lopen op de werkvloer misschien niet voldoende serieus. Andere factoren die jongeren volgens EU OSHA meer risico’s opleveren zijn onder meer:

• Onvoldoende vaardigheden en opleiding
• Niet op de hoogte zijn van hun eigen rechten en plichten van de werkgever
• Niet het vertrouwen hebben om zich uit te spreken
• Werkgevers die de extra bescherming die jonge werknemers nodig hebben niet erkennen

(EU OSHA, 2020)

Situatie in Nederland

Ook uit Nederlands onderzoek blijkt dat jongeren een grotere kans hebben om een arbeidsongeval te krijgen (Berkhout et al., 2014). Dit onderzoek is uitgevoerd door het RIVM met medewerking van de Inspectie SZW. Voor het onderzoek zijn de registraties van meldingsplichtige arbeidsongevallen in samenhang bekeken met gegevens over blootstelling van het CBS. Uit deze studie blijkt dat jongeren een relatief grotere kans hebben op een ernstig arbeidsongeval, net zoals ouderen (>50 jaar). Dit geldt echter niet voor alle type ongevallen (Berkhout et al., 2014).

De factsheet

Het onderzoek van Berkhout ging niet dieper in op mogelijke verklaringen voor verschillen in het risico tussen jongeren en ouderen. De nu opgestelde factsheet geeft hier extra inzicht in. De factsheet bevat een overzicht van de gegevens uit de Storybuilder database voor de jaren 1998 tot en met 2014.

De Storybuilder database gaat alleen over de ernstige arbeidsongevallen die hebben plaatsgevonden en wordt dus niet gebruikt om een uitspraak te doen over het (relatieve) risico voor jongeren en ouderen. Wel wordt in de factsheet een vergelijking gemaakt tussen jonge slachtoffers van arbeidsongevallen (15 tot en met 24 jaar oud) en oudere slachtoffers van ongevallen (25 tot en met 65 jaar oud), waarbij wordt gekeken naar o.a. directe en achterliggende oorzaken van arbeidsongevallen en het letsel wat de slachtoffers van deze ongevallen hebben opgelopen.